Rak szyjki macicy
Choroba przenoszona drogą płciową.
- Drugi najczęstszy nowotwór w populacji młodych kobiet (20–44 r.ż.);
- Ponad 90% wszystkich raków szyjki macicy jest wywoływanych przez przenoszone drogą płciową wirusy brodawczaka ludzkiego (HPV – ang. Human papilloma virus) o wysokim potencjale rakotwórczy.
Co zwiększa ryzyko zachorowania?
- Wczesne rozpoczęcie współżycia płciowego;
- Duża liczba partnerów/partnerek seksualnych;
- Seks analny;
- Palenie tytoniu;
- Stosowanie antykoncepcji hormonalnej;
- Osłabienie odporności (np. infekcja HIV lub stosowanie leków obniżających odporność).
- Wiek (najczęściej nowotwór ten jest diagnozowany u kobiet po 40. roku życia);
- Duża liczba porodów;
- Niski status socjoekonomiczny;
- Niewłaściwa dieta;
- Obecność nowotworu w rodzinie.
Profilaktyka pierwotna (szczepienie)
Cel: zmniejszenie zachorowalności poprzez unikanie czynników ryzyka oraz szczepienia ochronne przeciwko wirusom brodawczaka ludzkiego:
- Szczepionka chroniąca przed rakiem nie dopuszcza do infekcji wirusem HPV;
- Zalecane jest wykonanie szczepienia przed inicjacją seksualną;
- Osoby aktywne seksualnie TEŻ mogą odnieść korzyść ze szczepienia, ponieważ tym samym typem HPV można zarazić się więcej niż raz w życiu;
- Powszechny program BEZPŁATNYCH szczepień przeciw HPV – Szczepienie przeciw HPV
- Dziewczęta oraz chłopcy w wieku 12 i 13 lat
- Szczepienia przeciw HPV podawane są w dwóch dawkach w odstępie 6 do 12 miesięcy
Profilaktyka wtórna (badanie)
Cel: wykrycie nowotworu we wczesnym stadium zaawansowania, gdy leczenie jest skuteczniejsze, a prawdopodobieństwa przeżycia wyższe
- Populacyjne badania przesiewowe (skrining) oparte na ocenie badania cytologicznego
- Program profilaktyki raka szyjki macicy (cytologia)
- BEZPŁATNE wykonanie badania cytologicznego co 3 lata
- Kobiety bez dolegliwości w wieku 25-59 lat
Jak się przygotować do badania cytologicznego?
- Do badania NIE należy zgłaszać się w czasie krwawienia miesięcznego;
- Najlepiej zgłosić się min. 4 dni po miesiączce lub min. 4 dni przed miesiączką;
- NIE należy stosować żadnych leków dopochwowych przynajmniej 4 dni przed badaniem.
Co to jest cytologia?
Jest to ocena pod mikroskopem zmian w komórkach pobranych podczas badania ginekologicznego z zewnętrznego kanału i tarczy szyjki macicy W przypadku gdy komórki te są nieprawidłowe pogłębia się diagnostykę lub rozpoczyna leczenie.
Co to jest badanie HPV?
Jest to test molekularny w kierunku obecności wirusa (brodawczaka ludzkiego), który może wywoływać raka szyjki macicy.
Regularne badania przesiewowe to jest to co możesz zrobić, aby zapobiec rakowi szyjki macicy.
